سندرم پیریفورمیس وضعیتی است که می تواند باعث درد و ناراحتی قابل توجهی در باسن و ساق پا شود. اگرچه به اندازه برخی از منابع دیگر کمردرد رایج نیست، اما به دلیل پتانسیل آن برای تقلید از سایر شرایط و مسیر متغیر برای تسکین، می تواند یک مشکل ناامید کننده باشد.
عضله پیریفورمیس که در اعماق ناحیه باسن قرار دارد، نقش مهمی در حرکت باسن دارد. این یک عضله صاف و نوار مانند است که از پایین ستون فقرات (ساکروم) منشا می گیرد و به صورت مورب در سراسر مفصل ران می گذرد و در نهایت به استخوان فوقانی ران (فمور) می چسبد. عملکرد اصلی آن چرخش خارجی لگن است که به پای شما اجازه می دهد به سمت بیرون بچرخد. علاوه بر این، پیریفورمیس به تثبیت مفصل ران در طول فعالیت های مختلف مانند راه رفتن، دویدن و چمباتمه زدن کمک می کند.
عصب سیاتیک که مستقیماً زیر (یا گاهی اوقات از طریق) عضله پیریفورمیس می دود. این عصب طولانیترین و عریضترین عصب بدن است که از قسمت تحتانی ستون فقرات منشا میگیرد و از طریق باسن و ساق پا به سمت پایین حرکت میکند و در نهایت برای تامین حس و کنترل عضلات پا و انگشتان پا منشعب میشود.
بیشتر بخوانید : فتق دیسک کمر
علت سندرم پیریفورمیس
سندرم پیریفورمیس زمانی ایجاد می شود که عضله پیریفورمیس تحریک، ملتهب یا اسپاسم شود. این تحریک می تواند باعث سفت شدن عضله و فشرده شدن عصب سیاتیک از نزدیک شود. فشرده سازی عصب را تحریک می کند و منجر به درد و سایر علائم مشخصه سندرم پیریفورمیس می شود.
چرا عضله پیریفورمیس تحریک می شود؟ عوامل خطر آن چیست؟
عوامل متعددی می توانند در ایجاد سندرم پیریفورمیس نقش داشته باشند، اگرچه ممکن است علت دقیق آن همیشه به راحتی آشکار نباشد. در اینجا نگاهی به برخی از رایج ترین عوامل خطر می اندازیم:
استفاده بیش از حد از عضله: فعالیت هایی که شامل چرخش مکرر لگن یا چرخش بیرونی هستند، مانند دویدن، پیاده روی طولانی، بالا رفتن از پله، رقصیدن، یا برخی ورزش ها مانند دوچرخه سواری و فوتبال، می توانند از عضله پیریفورمیس بیش از حد استفاده کنند و منجر به تحریک شود.
تروما: افتادن، ضربه مستقیم به باسن یا حتی یک تمرین شدید می تواند به عضله پیریفورمیس آسیب برساند و باعث التهاب و به طور بالقوه سندرم پیریفورمیس شود.
سفتی در سایر عضلات: سفتی در عضلات مجاور مانند خم کننده های لگن یا عضلات کمر می تواند مکانیک لگن را تغییر دهد و بر عضله پیریفورمیس فشار وارد کند.
اختلاف طول ساق پا: یک تفاوت جزئی در طول ساق پا می تواند باعث ایجاد نیروهای ناهموار بر روی لگن شود و به طور بالقوه بر عضله پیریفورمیس تأثیر بگذارد و خطر تحریک را افزایش دهد.
بارداری: تغییرات هورمونی در دوران بارداری می تواند باعث شل شدن رباط ها و مفاصل شود و عضله پیریفورمیس را مستعد تحریک بیشتر کند.
علائم سندرم پیریفورمیس
علامت بارز سندرم پیریفورمیس درد در باسن است. این درد میتواند شدت متفاوتی داشته باشد، از درد مبهم تا درد تیز و کوبنده. ممکن است با فعالیت هایی که شامل حرکت باسن هستند، مانند نشستن طولانی مدت، بالا رفتن از پله ها، چمباتمه زدن یا دویدن بدتر شود.
درد گاهی اوقات می تواند به پشت ران در امتداد مسیر عصب سیاتیک تابیده شود و علائم سیاتیک را تقلید کند. این درد تابشی را می توان به عنوان سوزش، سوزن سوزن شدن یا بی حسی توصیف کرد و ممکن است تا پا گسترش یابد.
سایر علائم بالقوه سندرم پیریفورمیس عبارتند از:
- حساسیت به لمس در ناحیه عمیق باسن
- مشکل در نشستن راحت
- دردی که با ایستادن از حالت نشسته بدتر می شود
- تحرک مفصل ران و دامنه حرکتی محدود
روشهای درمان
درمان سندرم پیریفورمیس بر کاهش درد و التهاب، بهبود انعطاف پذیری و تقویت عضلات اطراف لگن تمرکز دارد. درمانهای غیرجراحی معمولاً ابتدا امتحان میشوند، از جمله:
- استراحت: از فعالیت هایی که درد شما را تشدید می کند، خودداری کنید.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست می تواند به شما حرکات کششی و تمریناتی را آموزش دهد تا به بهبود انعطاف پذیری و قدرت عضلات لگن شما کمک کند.
- دارو: مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- یخ و گرما: کمپرس های یخ را به مدت 15 تا 20 دقیقه هر بار چند بار در روز روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. همچنین میتوانید از پد حرارتی در حالت کم به مدت 20 تا 30 دقیقه در هر بار استفاده کنید.
- ماساژ: ماساژ درمانی می تواند به شل شدن عضله پیریفورمیس و سایر عضلات لگن کمک کند.
اگر درمان های غیرجراحی درد شما را تسکین ندهد، پزشک ممکن است توصیه کند:
- تزریق کورتیکواستروئید: تزریق داروی کورتیزون به عضله پیریفورمیس می تواند به کاهش التهاب کمک کند.
- تزریق بوتاکس: تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) به عضله پیریفورمیس می تواند به آرامش عضله کمک کند.
- جراحی: جراحی برای آزادسازی عضله پیریفورمیس به ندرت ضروری است.
