لیزر پرتوان در فیزیوتراپی به دلیل توانایی آن در تسکین سریع و موثر درد، کاهش التهاب و سرعت بخشیدن به بهبودی به مدالیته ای محبوب در زمینه فیزیوتراپی تبدیل شده است. لیزرهای پرتوان دستگاه های پزشکی هستند که از نور متمرکز برای نفوذ به اعماق بافت ها و تحریک فعالیت سلولی استفاده می کنند و در نهایت به ترمیم و بازسازی بافت های آسیب دیده کمک می کنند. این لیزرها معمولاً به عنوان لیزرهای کلاس IV طبقه بندی می شوند، به این معنی که بیش از 500 میلی وات توان تولید می کنند. این سطح بالای قدرت به لیزرها اجازه می دهد تا به عمق بافت ها نفوذ کنند و به مناطقی برسند که برای لیزرهای کم توان غیرقابل دسترس است.
در فیزیوتراپی، لیزرهای پرتوان برای درمان انواع بیماریهای اسکلتی عضلانی مانند آرتریت، تاندونیت، سندرم تونل کارپال و آسیبهای ورزشی استفاده میشود. آنها همچنین می توانند برای کاهش درد ناشی از بیماری هایی مانند فیبرومیالژیا، نوروپاتی و میگرن استفاده شوند.
بیشتر بخوانید : درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی
مکانیسم عمل لیزر پرتوان در فیزیوتراپی
لیزرهای با قدرت بالا از طریق فرآیندی به نام photobiomodulation که به عنوان لیزر درمانی سطح پایین (LLLT) نیز شناخته می شود، کار می کنند. این فرآیند شامل استفاده از طول موج های خاص نور برای تحریک فعالیت سلولی و ارتقای بهبودی در بدن است.
هنگامی که لیزر پرقدرت روی پوست اعمال می شود، انرژی نور توسط میتوکندری های درون سلول ها جذب می شود. میتوکندری ها نیروگاه سلول هستند و مسئول تولید انرژی به شکل آدنوزین تری فسفات (ATP) هستند. لیزر با افزایش تولید ATP به تسریع ترمیم و بازسازی سلولی کمک می کند.
لیزرهای پرقدرت علاوه بر تحریک تولید ATP، اثرات بیولوژیکی دیگری نیز بر بدن دارند. این شامل:
افزایش جریان خون: لیزر باعث گشاد شدن رگهای خونی میشود و باعث افزایش گردش خون در ناحیه آسیبدیده میشود. این به رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافت ها کمک می کند و به روند بهبودی کمک می کند.
کاهش التهاب: لیزرهای پرقدرت با مهار انتشار سیتوکین های پیش التهابی و افزایش تولید واسطه های ضد التهابی به کاهش التهاب کمک می کنند. این می تواند به کاهش درد، تورم و سفتی در ناحیه آسیب دیده کمک کند.
تسکین درد: لیزرهای پرقدرت دارای اثرات ضد درد هستند، به این معنی که می توانند با مسدود کردن انتقال سیگنال های درد در اعصاب، درد را کاهش دهند. این می تواند تسکین فوری برای بیمارانی که از درد حاد یا مزمن رنج می برند فراهم کند.
ترمیم سریع بافت: لیزر تولید کلاژن را تحریک می کند، پروتئینی که برای ترمیم و بازسازی بافت های آسیب دیده ضروری است. این می تواند به تسریع روند بهبودی و بهبود عملکرد کلی ناحیه آسیب دیده کمک کند.
بیشتر بخوانید : لیزر درمانی دیسک گردن
موارد کاربرد
از لیزرهای پرتوان می توان برای درمان انواع بیماری های اسکلتی عضلانی در فیزیوتراپی استفاده کرد. برخی از رایج ترین شرایطی که با لیزرهای پرقدرت درمان می شوند عبارتند از:
آرتریت: لیزرهای با قدرت بالا می توانند با ترویج ترمیم و بازسازی بافت به کاهش درد و التهاب در بیماران مبتلا به آرتریت کمک کنند. آنها همچنین می توانند تحرک و عملکرد مفصل را بهبود بخشند و به بیماران اجازه می دهند راحت تر حرکت کنند.
تاندونیت: تاندونیت التهاب تاندون ها است که اغلب در اثر استفاده بیش از حد یا حرکات تکراری ایجاد می شود. لیزر های پرتوان در فیزیوتراپی می توانند به کاهش التهاب در تاندون ها، تحریک تولید کلاژن و بهبود در ناحیه آسیب دیده کمک کنند.
سندرم تونل کارپال: لیزرهای پرقدرت می توانند درد و بی حسی مرتبط با سندرم تونل کارپال را با کاهش التهاب در مچ دست و تقویت بازسازی عصبی کاهش دهند. این می تواند قدرت گرفتن و مهارت در دست را بهبود بخشد.
آسیب های ورزشی: لیزرهای پرقدرت معمولا برای درمان آسیب های ورزشی مانند رگ به رگ شدن، کشیدگی و پارگی رباط استفاده می شود. آنها می توانند به تسریع روند بهبود، کاهش درد و تورم و بهبود دامنه حرکتی در مفاصل آسیب دیده کمک کنند.
فیبرومیالژیا: فیبرومیالژیا یک وضعیت درد مزمن است که با درد و خستگی گسترده اسکلتی عضلانی مشخص می شود. لیزرهای پرقدرت می توانند به کاهش درد، بهبود کیفیت خواب و بهبود سلامت کلی در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا کمک کنند.
نوروپاتی: نوروپاتی وضعیتی است که بر اعصاب تأثیر می گذارد و باعث درد، بی حسی و گزگز در اندام ها می شود. لیزرهای پرقدرت میتوانند به مسدود کردن سیگنالهای درد در اعصاب، کاهش التهاب، و ترویج بازسازی عصبی کمک کنند که منجر به بهبود علائم در بیماران مبتلا به نوروپاتی میشود.
بیشتر بخوانید : شاک ویو در درمان خار پاشنه
مزایای بالقوه لیزر پرتوان در فیزیوتراپی
تسکین سریع و موثر درد: لیزرهای پرقدرت می توانند با کاهش التهاب، کاهش حساسیت عصبی و ترویج ترشح اندورفین، درد را تسکین دهند. این به بیماران اجازه می دهد تا حرکت بدون درد و بهبود کیفیت زندگی را تجربه کنند.
کاهش زمان بهبودی: با تسریع ترمیم و بازسازی بافت، لیزرهای پرقدرت میتوانند به بهبود سریعتر بیماران از جراحات و جراحیها کمک کنند. این می تواند دوره کلی توانبخشی را کوتاه کند و به بیماران اجازه دهد زودتر به فعالیت های عادی خود بازگردند.
درمان غیر تهاجمی: لیزرهای پرقدرت یک گزینه درمانی غیرتهاجمی است که نیازی به برش یا دارو ندارد. این آنها را به گزینه ای امن و راحت برای بیمارانی تبدیل می کند که ممکن است به درمان های سنتی حساس باشند.
درمان قابل تنظیم: لیزرهای با قدرت بالا را می توان برای رفع نیازهای خاص هر بیمار طراحی کرد و برنامه های درمانی شخصی را امکان پذیر می کند. تنظیمات لیزر را می توان برای هدف قرار دادن بافت ها، اعماق و شرایط مختلف تنظیم کرد و نتایج بهینه را برای هر فرد تضمین کرد.
حداقل عوارض جانبی: لیزرهای پرقدرت در مقایسه با سایر گزینه های درمانی مانند داروها یا جراحی دارای حداقل عوارض جانبی هستند. بیماران ممکن است قرمزی یا گرمی خفیف را در محل درمان تجربه کنند، اما معمولاً به سرعت برطرف میشود و در فعالیتهای روزانه اختلال ایجاد نمیکند.
کاربرد همه جانبه: لیزرهای پرقدرت را می توان برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها، از آسیب های حاد تا سندرم های درد مزمن، استفاده کرد. آنها را می توان روی ستون فقرات، مفاصل، ماهیچه ها و اعصاب اعمال کرد و آنها را به ابزاری همه کاره برای فیزیوتراپیست ها تبدیل کرد.
علاوه بر این مزایا، لیزرهای پرقدرت نیز نشان داده شده است که متابولیسم سلولی را بهبود می بخشد، تولید فاکتورهای رشد را افزایش می دهد و باعث بهبود عملکرد می شود.
خطرات یا محدودیت های بالقوه لیزرهای پرتوان در فیزیوتراپی چیست؟
در حالی که لیزرهای پرتوان عموماً برای درمان بیماریهای اسکلتی- عضلانی در فیزیوتراپی ایمن و مؤثر در نظر گرفته میشوند، برخی از خطرات و محدودیتهای بالقوه وجود دارد که باید از آنها آگاه بود. برخی از این موارد عبارتند از:
آسیب چشم: اگر اقدامات احتیاطی مناسب انجام نشود، لیزرهای پرتوان می توانند باعث آسیب به چشم شوند. هم برای بیمار و هم برای درمانگر استفاده از عینک محافظ در طول درمان برای جلوگیری از قرار گرفتن تصادفی در معرض پرتو لیزر مهم است.
سوختگی پوست: در موارد نادر، لیزرهای با قدرت بالا می توانند باعث سوختگی پوست شوند، اگر درمان با قدرت بیش از حد یا برای مدت طولانی اعمال شود. برای درمانگر ضروری است که پوست را در طول درمان به دقت تحت نظر داشته باشد و تنظیمات را در صورت نیاز برای جلوگیری از واکنش های نامطلوب تنظیم کند.
موارد منع مصرف: لیزرهای پرقدرت ممکن است برای همه بیماران مناسب نباشد، به ویژه آنهایی که دارای برخی بیماری های زمینه ای یا دستگاه های پزشکی هستند. بیماران با سابقه سرطان، صرع یا حساسیت به نور باید قبل از انجام لیزر درمانی با پزشک خود مشورت کنند.
