درمان دستی دیسک کمر یکی از تکنیک های درمانی فیزیوتراپی دیسک کمر است که در کلینیک فیزیوتراپی پارسیان در مشهد ارائه می شود.
اختلالات دیسک کمر منبع شایع کمردرد و ناتوانی در سراسر جهان است. این شرایط اغلب ناشی از تغییرات دژنراتیو، تروما یا بیومکانیک ضعیف است که منجر به فتق دیسک کمر، برآمدگی یا دژنراسیون می شود. درمان دستی، شامل تکنیک های درمانی مختلف، نقشی حیاتی در مدیریت اختلالات دیسک کمر با هدف کاهش درد، بهبود عملکرد و افزایش کیفیت زندگی دارد.
ستون فقرات کمری شامل پنج مهره (L1-L5) است که توسط دیسک های بین مهره ای از هم جدا شده اند که به عنوان ضربه گیر عمل می کنند و حرکت ستون فقرات را تسهیل می کنند.
اختلالات دیسک کمر شامل ناهنجاری های ساختاری یا تغییرات پاتولوژیک است که بر این دیسک های بین مهره ای تأثیر می گذارد. شرایط رایج عبارتند از فتق دیسک، که در آن ماده ژل مانند داخلی (nucleus pulposus) از طریق حلقه فیبری خارجی (annulus fibrosus) بیرون زده و باعث فشرده شدن عصب و درد می شود.
برآمدگی دیسک به جابجایی مواد دیسک به خارج از مرزهای عادی آن بدون پارگی اشاره دارد.
دژنراسیون دیسک شامل ساییدگی و پارگی تدریجی دیسکهای بین مهرهای است که منجر به کاهش ارتفاع دیسک و تغییر بیومکانیک میشود.
تکنیک های درمان دستی دیسک کمر
درمان دستی شامل انواع تکنیکهای عملی است که با هدف رسیدگی به اختلالات اسکلتی- عضلانی و ترویج بهبود بافتها انجام میشود. در زمینه اختلالات دیسک کمر، تکنیکهای درمان دستی بر کاهش درد، بازیابی تحرک ستون فقرات و بهبود نتایج عملکردی تمرکز دارند. برخی از تکنیکهای درمان دستی که معمولاً مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از:
دستکاری ستون فقرات: همچنین به عنوان تنظیم ستون فقرات شناخته می شود، دستکاری ستون فقرات شامل اعمال نیروی کنترل شده به ستون فقرات، هدف قرار دادن مهره های خاص برای کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل است. رانشهای با سرعت بالا و دامنه کم (HVLA) معمولاً برای به حرکت درآوردن بخشهای محدود شده از ستون فقرات کمری استفاده میشوند و در نتیجه فشار روی دیسکهای آسیبدیده و اعصاب مجاور را کاهش میدهند.
تحرک: تکنیکهای موبیلیزاسیون شامل اعمال حرکات نوسانی درجهبندی شده در ستون فقرات با هدف کشش بافتهای نرم سفت، بهبود تحرک مفصل و کاهش درد است. بسیج می تواند در جهات مختلف و در سطوح مختلف نیرو، بسته به نوع ارائه و تحمل فرد انجام شود.
ماساژ بافت نرم: تکنیک های ماساژ بافت نرم، مانند افلوراژ، پتریساژ و ماساژ اصطکاکی، عضلات هدف، تاندون ها و رباط های اطراف ستون فقرات کمری. ماساژ بافت نرم با تقویت جریان خون، کاهش تنش عضلانی و رهاسازی نقاط ماشه ای، می تواند به کاهش درد و بهبود تحرک در بیماران مبتلا به اختلالات دیسک کمر کمک کند.
سایر تکنیک ها
رهاسازی میوفاشیال: تکنیکهای رهاسازی میوفاشیال شامل اعمال فشار مداوم به فاسیا، بافت همبند که عضلات و اندامها را احاطه کرده است، میشود. با رهایی از محدودیت های فاسیال و بازیابی انعطاف پذیری بافت، رهاسازی میوفاشیال می تواند تحرک را افزایش داده و درد را در افراد مبتلا به اختلالات دیسک کمر کاهش دهد.
تحرک مفصل: تکنیکهای تحرک مفصل بر بازیابی مکانیک طبیعی مفصل و کاهش سفتی در ستون فقرات کمری تمرکز میکنند. حرکات ملایم و نوسانی روی مفاصل مهره ای آسیب دیده اعمال می شود که هدف آن بهبود تحرک مفصلی و کاهش درد مرتبط با اختلالات دیسک کمر است.
تکنیک های انرژی عضلانی (METs): MET شامل مشارکت فعال بیمار است که انقباضات عضلانی خاصی را انجام می دهد در حالی که درمانگر نیروی متقابل را اعمال می کند. MET ها می توانند به بهبود قدرت عضلانی، انعطاف پذیری و هماهنگی در اطراف ستون فقرات کمری کمک کنند، در نتیجه از ثبات ستون فقرات حمایت کرده و خطر آسیب دیدگی مکرر دیسک را کاهش می دهند.
کشش کمری: کشش کمر شامل اعمال نیروهای مکانیکی به ستون فقرات کمری به صورت دستی یا با استفاده از وسایل کششی تخصصی است. کشش میتواند به رفع فشار دیسکهای بین مهرهای، کاهش فشردگی ریشه عصبی و کاهش علائمی مانند تشعشع درد و بیحسی در بیماران مبتلا به اختلالات دیسک کمر کمک کند.