فیزیوتراپی کف لگن چگونه است؟ فیزیوتراپی کف لگن (PFP) شاخه ای تخصصی از فیزیوتراپی است که بر توانبخشی عضلات کف لگن تمرکز دارد. این ماهیچه ها از مثانه، راست روده و اندام های تناسلی حمایت می کنند و نقش مهمی در کنترل ادرار و مدفوع، عملکرد جنسی و ثبات کلی هسته دارند. اختلال در عملکرد این عضلات می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات از جمله بی اختیاری ادرار و مدفوع، درد لگن و اختلال عملکرد جنسی شود. هدف فیزیوتراپی کف لگن ارزیابی، تشخیص و درمان این اختلالات از طریق تکنیک ها و تمرینات مختلف است.
آناتومی و عملکرد کف لگن
کف لگن شامل لایه‌هایی از ماهیچه‌ها و بافت‌های همبند است که ناحیه زیر لگن را می‌پوشاند. ماهیچه های کلیدی شامل گروه بالابرنده (پووکوکسیژئوس، ایلیوکوکسیژئوس و پوبورکتالیس) و عضله دنبالچه هستند. این ماهیچه‌ها از اندام‌های لگن حمایت می‌کنند، با بستن مجرای ادرار و مقعد به حفظ ادرار کمک می‌کنند و با حمایت از نعوظ در مردان و تون واژن در زنان، در عملکرد جنسی نقش دارند.
اختلالات رایج کف لگن
اختلالات کف لگن را می توان به طور کلی به سه نوع طبقه بندی کرد:
هایپرتونیک (کف لگن بیش فعال):
علائم: درد مزمن لگن، مقاربت دردناک، یبوست و مشکل در ادرار کردن.
علل: تروما (زایمان، جراحی)، استرس مزمن، وضعیت نامناسب و شرایطی مانند اندومتریوز.
هیپوتونیسیته (کف لگن کم فعال):
علائم: بی اختیاری ادرار یا مدفوع، افتادگی اندام لگن و کاهش حس جنسی.
علل: زایمان، افزایش سن، چاقی و سرفه مزمن.
عدم هماهنگی:
علائم: مشکلات عملکردی مانند فوریت ادرار، تکرر ادرار و مشکلات دفع ادرار.
علل: بیماری های عصبی، عدم آگاهی عضلانی و عادات نادرست توالت رفتن.
فیزیوتراپی کف لگن چگونه است؟
PFP برای شرایط مختلف نشان داده شده است، از جمله:
- بی اختیاری ادرار: استرس، اضطرار و بی اختیاری مختلط.
- بی اختیاری مدفوع: ناتوانی در کنترل حرکات روده.
- افتادگی اندام لگنی: نزول اندام های لگن مانند افتادگی رحم و مثانه به دلیل ضعیف شدن ساختارهای نگهدارنده.
- درد لگن: سندرم های درد مزمن لگن، از جمله ولوودینیا، پروستاتیت و سیستیت بینابینی.
- اختلال عملکرد جنسی: دیسپارونی (رابطه جنسی دردناک)، اختلال نعوظ و واژینیسموس.
ارزیابی کامل سنگ بنای PFP موثر است. معمولاً شامل:
سابقه بیمار: تاریخچه دقیق علائم، سابقه پزشکی، عوامل سبک زندگی و اهداف.
معاینه ی جسمی:
معاینه خارجی: ارزیابی وضعیت بدن، الگوهای تنفسی، عضلات شکم و کمر.
معاینه داخلی: از طریق واژن یا راست روده برای ارزیابی تون عضلات، قدرت، استقامت و هماهنگی انجام می شود. همچنین نقاط حساس، بافت اسکار و موقعیت اندام را بررسی می کند.
تکنیک های درمانی در فیزیوتراپی کف لگن چگونه است؟
آموزش:
آناتومی و عملکرد: آموزش بیماران در مورد آناتومی کف لگن و عملکرد آن.
عادات مثانه و روده: توصیه در مورد عادات سالم توالت و اصلاح رژیم غذایی.
تمرینات کف لگن:
تمرینات کگل: انقباض و شل کردن عضلات کف لگن برای بهبود قدرت و استقامت.
بیوفیدبک: استفاده از حسگرها برای ارائه بازخورد بصری یا شنیداری در مورد فعالیت عضلانی، به بیماران کمک می کند تا یاد بگیرند چگونه عضلات کف لگن خود را به طور موثر کنترل کنند.
درمان دستی:
انتشار نقطه ماشه ای: پرداختن به نقاط ماشه ای میوفاشیال در عضلات کف لگن.
Scar Tissue Mobilization: بهبود تحرک و کاهش درد ناشی از اسکارهای جراحی یا اپیزیوتومی.
رفتار درمانی:
آموزش مثانه: ایجاد یک برنامه منظم برای دفع ادرار برای کاهش فوریت و دفعات دفع ادرار.
تکنیک های آرامش: استراتژی های مدیریت استرس مانند تنفس دیافراگمی و آرام سازی پیشرونده عضلانی برای کاهش هیپرتونیک کف لگن.
الکتروتراپی:
تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES): تحریک عضلات کف لگن برای افزایش قدرت و هماهنگی.
التراسوند:
بازخورد بصری: استفاده از اولتراسوند برای تجسم انقباضات عضلات کف لگن، کمک به بیماران برای درک و بهبود تکنیک خود.
آموزش ثبات هسته:
رویکرد یکپارچه: تقویت کل هسته (شکم، عضلات پشت و دیافراگم) برای حمایت از کف لگن.
