بی اختیاری ادراری ، به از دست دادن غیر ارادی ادرار اشاره دارد. این می تواند یک وضعیت ناراحت کننده و شرم آور باشد و میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار دهد. علیرغم شیوع آن، بسیاری از مردم به دلیل احساس شرم یا تصور نادرست که صرفاً «بخشی از پیری است» در جستجوی کمک تردید دارند. با این حال، درک این نکته بسیار مهم است که بی اختیاری ادرار یک اتفاق عادی نیست و اغلب دلایل زمینهای قابل درمان دارد.
انواع بی اختیاری ادراری
بی اختیاری استرسی: این شایع ترین نوع، به ویژه در بین زنان است. زمانی که ادرار به دلیل افزایش فشار روی مثانه نشت می کند، مانند هنگام سرفه، عطسه، خنده، ورزش یا بلند کردن اجسام سنگین. این فشار می تواند عضلات کف لگن و اسفنکتر مجرای ادرار را ضعیف کند و منجر به نشت شود.
بی اختیاری فوری (مثانه بیش فعال): این نوع با یک میل ناگهانی و شدید برای ادرار کردن مشخص می شود که اغلب با نشت غیر ارادی همراه است. کنترل فوریت ممکن است دشوار باشد و منجر به تکرر ادرار در طول روز و شب شود (از جمله بیش از هشت بار در 24 ساعت).
بی اختیاری مختلط: این ترکیبی از بی اختیاری استرس و بی اختیاری فوری است که در آن افراد علائم هر دو نوع را تجربه می کنند.
بی اختیاری سرریز: این اتفاق زمانی رخ می دهد که مثانه به طور کامل تخلیه نمی شود و منجر به احساس پری دائمی و گاه نشت می شود. این می تواند ناشی از مشکلات عضلات مثانه، انسداد مجرای ادرار یا بیماری های عصبی مانند دیابت یا آسیب های نخاعی باشد.
بی اختیاری عملکردی: این نوع به دلیل مشکل فیزیکی مثانه نیست، بلکه به دلیل ناتوانی در رسیدن به موقع به توالت به دلیل محدودیت های فیزیکی یا شناختی است. این را می توان در افراد مبتلا به زوال عقل، آرتریت یا سایر شرایطی که بر حرکت یا وضوح ذهنی تأثیر می گذارد، مشاهده کرد.
علل بی اختیاری ادرار
در حالی که علت خاص می تواند بسته به نوع UI متفاوت باشد، چندین عامل مشترک در توسعه آن نقش دارند:
- عضلات ضعیف کف لگن: این عضلات از مثانه، رحم (در زنان) و راست روده حمایت می کنند. در دوران بارداری، زایمان و با افزایش سن، این ماهیچهها میتوانند ضعیف شوند و منجر به مشکل در کنترل عملکرد مثانه شوند.
- شرایط عصبی: شرایطی مانند بیماری پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس و سکته مغزی می تواند بر اعصاب مسئول کنترل مثانه تأثیر بگذارد و منجر به بی اختیاری شود.
- شرایط پزشکی: دیابت، بزرگی پروستات در مردان، عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) و برخی داروها نیز می توانند در ایجاد UI نقش داشته باشند.
- جراحی: جراحی های لگن، مانند هیسترکتومی یا جراحی پروستات، می تواند به اعصاب یا عضلات حمایت کننده مثانه آسیب برساند و خطر UI را افزایش دهد.
- عوامل سبک زندگی: چاقی، سیگار کشیدن، سرفه مزمن، و مصرف بیش از حد کافئین یا الکل همگی می توانند مشکلات بی اختیاری موجود را تشدید کنند.
تاثیر بی اختیاری ادرار
UI می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد که منجر به موارد زیر می شود:
- ناراحتی فیزیکی و تحریک پوست
- انزوای اجتماعی و خجالت
- اضطراب و افسردگی
- اختلالات خواب
- مشکلات شرکت در فعالیت های روزانه و ورزش
تشخیص و درمان
خوشبختانه، بی اختیاری ادراری قابل درمان است. اگر علائم UI را تجربه کردید، مهم است که به دنبال مشاوره پزشکی حرفه ای باشید. پزشک معمولا یک معاینه فیزیکی انجام می دهد، سابقه پزشکی شما را بررسی می کند و آزمایشاتی مانند آزمایش ادرار، کشت ادرار و سونوگرافی مثانه را برای تشخیص نوع و علت بی اختیاری شما انجام می دهد.
گزینه های درمانی بسته به علت زمینه ای و شدت بی اختیاری ادراری شما متفاوت است. برخی از رویکردهای رایج عبارتند از:
تغییرات سبک زندگی: این ممکن است شامل مدیریت وزن، تمرینات تمرینی مثانه (تمرینات کگل)، اصلاح مصرف مایعات و مدیریت یبوست باشد.
درمان عضلات کف لگن: این درمان تخصصی که توسط متخصص فیزیوتراپی کف لگن ارائه می شود ، میتواند به تقویت عضلات کف لگن و بهبود کنترل مثانه کمک کند.
داروها: داروها می توانند به آرام کردن مثانه بیش فعال یا تقویت اسفنکتر مجرای ادرار کمک کنند.
دستگاه های پزشکی: پساری ها در زنان و کاتترهای خارجی در مردان می توانند به مدیریت علائم UI کمک کنند.
جراحی: در برخی موارد، ممکن است برای ترمیم یا اصلاح مسائل ساختاری که باعث بی اختیاری می شود، جراحی لازم باشد.
